Poland, Lithuania, Latvia
2021
03
Morawski Kras, kraina siedmiu pałaców
Region turystyczny Morawski Kras, rozkładający się na północ od Brna, należy do najważniejszych terenów krasowych w środkowej Europie. Odkryto tu ponad 1100 jaskiń, z których pięć jest dostępnych dla zwiedzających. Najliczniej odwiedzane są Jaskinie Punkvy z przepaścią Macocha o głębokości 138 metrów.

Oprócz podziemnych skarbów, Morawski Kras oferuje także liczne atrakcje dla miłośników pięknej architektury. Nazywany bywa „krainą siedmiu pałaców”. To także region bogaty w rudy żelaza. W rozwoju technologii obróbki okolicznych ród żelaza zasłużył się szczególnie ród Salmów, który zamieszkiwał pałac Rájec nad Svitavou, perłę architektury morawskiej. 

Klasycystyczny pałac Rájec nad Svitavou został zbudowany w latach 1763–1769, prawdopodobnie według planów wiedeńskiego architekta Isidora Amanda Marcela Canevala. Budowla szczyci się wyjątkową architekturą i pełnymi przepychu wnętrzami.

W 1811 roku pałac odziedziczył Hugo František Salm, który jako naukowiec, organizator i zwolennik odrodzenia narodowego wniósł znaczący wkład w tradycje kulturowe narodu czeskiego.

Pałac szczyci się obszerną kolekcją porcelany orientalnej i słynną biblioteką liczącą 60 000 woluminów (najstarsze to rękopisy z XIV wieku, a także pierwsze inkunabuły z XV wieku). W latach pięćdziesiątych XX wieku na pierwszym piętrze pałacu zainstalowano kolekcję obrazów Salmów, w której dominują dzieła mistrzów holenderskich i flamandzkich.

W ogrodzie pałacowym można podziwiać unikatową kolekcję kamelii, sprowadzonych z Průhonic         30 lat temu. Wystawa tych roślin i kompozycji kwiatowych odbywa się co roku pod koniec lutego.

Zamek Kunštát, jeden z najstarszych zamków morawskich, został założony w XIII wieku przez szlachtę z Kunštátu. Jego obecny wygląd pochodzi z połowy XVI wieku oraz z czasów późniejszej przebudowy w latach 1678 – 1680.

Zamek szczyci się inkrustowanymi parkietami, najstarszymi w środkowej Europie. Nawet przewodnicy mogą stąpać po nich tylko w kapciach.  Na zwiedzających czekają pomieszczenia reprezentacyjne południowego skrzydła zamku, z oryginalnym wyposażeniem, sala rycerska i wielki ogród kwiatowy.  Obok pałacu znajduje się psi cmentarz, najstarszy w swoim rodzaju w Europie i jedyny tego typu          w Czechach.

Barokowy pałac Velké Opatovice został zbudowany na miejscu gotyckiej twierdzy w połowie XVIII wieku. Na początku XX wieku otrzymał secesyjne elementy. W 2007 roku w pomieszczeniach pałacowych otwarto Morawskie Muzeum Kartograficzne. W pałacu mieści się także Urząd Miejski, kino oraz sala poświęcona miejscowemu rzeźbiarzowi, Karelowi Otáhalowi.

Ciekawostką Morawskiego Muzeum Kartograficznego jest olbrzymia mapa Moraw i Śląska o powierzchni 100 m2. Mapa powstała na początku XX wieku, ale ze względu na jej wielkość, nie było odpowiedniego miejsca do jej wystawienia.

Wokół pałacu rozciąga się piękny park o powierzchni 13,5 hektara z kolekcją cennych odmian  roślin drzewiastych i pomnikiem słynnego kompozytora Bedřicha Smetany. Cenne są także pozostałości pierwotnego parku z drugiej połowy XVIII wieku oraz nasadzenia z połowy XIX wieku. Znajdziemy tu między innymi prawdopodobnie najstarszą lipę na Morawach, z obwodem pnia wynoszącym ponad 11 metrów i sosnę czarną o siedmiu pniach i wysokości około 30 metrów.

Barokowy pałac Lysice został wzniesiony na miejscu pierwotnej renesansowej twierdzy wodnej. Pałac wyróżnia się pięknymi, bogato wyposażonymi wnętrzami obrazującymi styl życia właścicieli, morawskiej rodziny hrabiowskiej Dubskich z Třebomyslic.

Zobaczymy tu kolekcję zabytkowych mebli, szkła, porcelany, obrazów, dwie biblioteki, przedmioty przywiezione z Orientu, ciekawy zbiór historycznych tarcz strzeleckich, a także historyczne teatry i lalki. Warto zwiedzić odrestaurowaną zbrojownię z ekspozycją liczącą 2000 sztuk broni, należącą do największych na Morawach. Obejmuje ona wszelkiego rodzaju broń, z okresów od gotyku po romantyzm.

Od czerwca do września można zwiedzać także wyjątkowy ogród pałacowy z promenadą kolumnową i oranżerią.

Pałac Boskovice powstał na miejscu dawnego klasztoru z 1682 roku. Na początku XIX wieku, za panowania Františka Xavera z Dietrichstejna, kościół rozebrano, a budynek klasztorny przebudowano w latach 1819 – 1826 na pałac. Obecnie należy on do najpiękniejszych budowli w stylu empire na Morawach.

Wśród eksponatów pałacowych znajdziemy wiele ciekawostek, między innymi miedziany globus, jeden z trzech tego typu na świecie, na którym sklepienie niebieskie przedstawiono przy pomocy znaków heraldycznych, a także sceny bitew z Turkami namalowanie na skórze bawolej. Atrakcją techniczną jest rokokowy teatrzyk dziecięcy, dar królowej Wiktorii. 

Najpiękniejszym pomieszczeniem pałacowym jest wspaniała sala taneczna, służąca obecnie jako sala koncertowa.

Pierwsze wzmianki o pałacu Letovice pochodzą z lat 1150 – 1274 , wówczas na miejscu pałacu stała twierdza, która w roku 1360 została przebudowana na zamek. W 1425 roku zamek zniszczyli husyci. Udało się go odbudować w drugiej połowie XV wieku. O jego późnogotyckiej przebudowie świadczą pomieszczenia piwniczne z prostym portalem i fragment muru otaczającego budowle zamkowe. Pod koniec XVII wieku zamek został przebudowany na wczesnobarokowy. W roku 1820 otrzymał swój obecny wygląd, dzięki przebudowie w stylu empire.  

Po roku 1945 zamek stał się własnością Miejskiej Rady Narodowej Letovice, a po 1989 roku został zwrócony w ramach restytucji hrabiemu Alexandrowi Kálnoky`emy, który w 2004 roku sprzedał go obecnemu właścicielowi, panu Bohumilowi Vavříkowi.

Renesansowy pałac Blansko został zbudowany na przełomie XVI i XVII wieku w miejscu twierdzy z XIII wieku. Fundamenty zachowanej do dziś cylindrycznej wieży pochodzą z okresu romańskiego. Pod koniec XVII wieku pałac został powiększony i przebudowany w stylu barokowym, a następnie w stylu empire i neorenesansowym. Podczas renowacji w latach 1960-68 przywrócono pierwotny renesansowy wygląd.

W pałacu gościło wiele słynnych osobistości, między innymi słynny ksiądz, filolog i historyk Josef Dobrovský, malarz Josef Mánes, pisarz Ferdinand von Saar i archeolog dr Jindřich Wankel.

Od roku 1969 mieści się tu muzeum regionalne.