Industriële architectuur – plaatsen die springlevend zijn

Praagse gebouwen die geschiedenis ademen

Hergetova Cihelna (Hergets steenbakkerij) is een stijlvol Praags restaurant aan de oever van de Moldau. Inwoners van de stad en toeristen komen hier graag om te genieten van creatieve variaties op populaire Tsjechische en internationale gerechten, heerlijke salades en verse vis en zeevruchten. Ook vindt u hier het Franz Kafka-museum en tentoonstellingsruimten. Het restaurant met terras, waar u heerlijk aan de Moldau kunt zitten, biedt een fantastisch uitzicht op de Karelsbrug en Praags Venetië, zoals het gebied rond de Čertovka (een zijkanaal van de Moldau) ook wel wordt genoemd. Je zou haast vergeten dat er op deze plaats in de tweede helft van de 18e eeuw ruim vijftig jaar lang bakstenen werden gemaakt.



Het gebouw van de voormalige Sovovy mlýny (Sova’s molens) uit de 15e eeuw is na een grote brand in 1896 en een uitgebreide restauratie 100 jaar later omgetoverd tot museum Kampa. Tegenwoordig vindt u hier een verzameling moderne Midden-Europese kunst en een collectie werken van František Kupka, pionier van de abstracte kunst, en van de Tsjechische kubistische beeldhouwer Otto Gutfreund.



De oude waterzuiveringsinstallatie in Praag - Bubeneč werd tussen 1901 en 1906 gebouwd en diende tot 1967 voor het zuiveren van afvalwater. Tegenwoordig kunt u hier genieten van een bijzondere rondleiding over het terrein van de voormalige waterzuiveringsinstallatie. Bezichtigingen zijn alleen mogelijk met gids, maar zijn beslist de moeite waard. U krijgt er de bewaard gebleven ruimtes met overblijfselen van de oorspronkelijke technologische uitrusting te zien, zowel voor de eigenlijke afvalwaterbehandeling en aanverwante werkzaamheden als voor de aandrijving van de machines (stoommachinekamer en stookruimte). Daarnaast krijgt u er een kopie van de oorspronkelijke bouwtekeningen, historische foto’s van het begin van de bouwwerkzaamheden en een documentaire uit 1943 te zien. Ook kunt u er op afspraak een ondergrondse vaart op een raft maken of de schoorsteenpijp beklimmen (met beveiliging), en genieten van een heerlijke kop koffie in de plaatselijke koffiebar Café Továrna.



In de Praagse wijk Holešovice bevindt zich het culturele centrum La Fabrika. Tegenwoordig is dit een multifunctionele ruimte, waar behalve toneelvoorstellingen ook concerten, tentoonstellingen, filmprojecties, multimediale exposities, performances, lezingen, workshops en acrobatische optredens worden gehouden. Bij het zien van dit alles zult u nauwelijks kunnen geloven dat hier tot de jaren tachtig van de 20e eeuw een ijzergieterij gevestigd was. Nog een oude fabriek die is omgebouwd tot een multifunctionele ruimte is het gebouw van het Centrum voor hedendaagse kunst DOX. Niet alleen de interessante expositie- en evenementenagenda is hier een trekpleister, maar ook de houten zeppelin genaamd Gulliver, die op de fabrieksdaken is neergedaald en onderdak biedt aan culturele programma’s.

De transformatie van Ostrava en Pilsen

Voor industriële juweeltjes kunt u ook buiten Praag terecht. In de Noord-Moravische stad Ostrava vindt u een wereldwijd unicum. Het gebied Dolní Vítkovice omvat namelijk het uitgebreide industrieterrein van de ijzerfabriek van Vítkovice met een uniek complex van industriële architectuur. De exploitatie van de ijzersmelterij ging al in september 1830 van start. In september 1998 werden de activiteiten beëindigd en tegenwoordig kunt u er drie op elkaar aansluitende complexen bekijken: een steenkoolmijn, cokesfabriek en hoogoven. Daarnaast vindt u op het terrein ook een uitkijktoren, een bar en een koffiehuis met de naam Bolt Tower. Ook de hypermoderne multifunctionele aula Gong, ondergebracht in een verbouwde gashouder, is een bezoek waard.