Lubimy się śmiać. Śmiej się z nami!
Według badania opartego na Humour Styles Questionnaire, w którym w 2025 roku wzięło udział ponad 6000 osób z 30 krajów świata, Czechy zostały ogłoszone najzabawniejszym narodem na świecie. W ocenie stylów humoru – od przyjaznego po autoironiczny – Czesi wyróżnili się przede wszystkim umiejętnością żartowania z samych siebie.
Z łącznym wynikiem 72,33 na 112 punktów pokonali nawet tradycyjnie „uśmiechnięte” narody, takie jak Irlandia, Belgia, Francja, Portugalia czy Australia – Wielka Brytania, która jest jedną z kolebek światowego humoru, zajęła aż 18. miejsce. Badanie podkreśla, że czeski poczucie humoru jest suche, sarkastyczne i często pełne delikatnej ironii i przesady, czyli dokładnie to, co może nieco zaskoczyć obcokrajowców, ale jednocześnie rozśmieszyć.
Švejk Haška i Hrabal
Korzenie czeskiego humoru sięgają daleko w przeszłość, od ludowych kabaretów, przez jednego z najczęściej tłumaczonych czeskich pisarzy, Jaroslava Haška i jego znanego na całym świecie Szwejka z nieśmiertelnym powiedzonkiem „Poslušně hlásím, že je mi to srdečně jedno” [pos-loosh-nyeh hlas- eem, zheh yeh mee toh sr-dech-nyeh yed-noh], poprzez książki Bohumila Hrabala, które doczekały się cenionych adaptacji filmowych (w tym Oscara za film Pociągi pod specjalnym nadzorem), aż po kultowy Teatr Járy Cimrmana w Pradze, poświęcone życiu i twórczości nieistniejącego, ale wszechstronnie utalentowanego czeskiego geniusza. Nie można zapomnieć o filmach animowanych wielokrotnie nagradzanego Jana Švankmajera, który między innymi wpłynął na twórczość amerykańskiego reżysera Tima Burtona czy brytyjskiej grupy komediowej Monty Python.
Czechy od dawna zajmują bardzo dobre pozycje w światowych rankingach w kilku kluczowych obszarach związanych z jakością życia, bezpieczeństwem i ogólnym zadowoleniem mieszkańców.
„Ice breaker“: Top czeskich haseł
Przedstawiamy Państwu mini słowniczek najzabawniejszych czeskich powiedzonek – często popularnych cytatów filmowych, które rozśmieszają Czechów i umilają każdą rozmowę. Jako turysta na pewno zyskasz dzięki nim sympatię innych. Jak to się mówi: idealny sposób na przełamanie lodów!
- “To chce klid… a nohy v teple.”
Użycie: Czeskie powiedzenie uspokajające w sytuacjach stresowych.
- “To je dost, dědku, žes nás taky vyvez!”
[toh yeh dost, d’yehd-koo, zhehs nahss tah-kee vih-vez]
Użycie: w przyjaznym tonie, gdy chcesz delikatnie podrażnić kogoś, kto w końcu zdecydował się na działanie.
- “Neber úplatky, neber úplatky … nebo se z toho zblázníš!”
[neh-behr oo-plut-kee, neh-behr oo-plut-kee ... neh-bo seh z toh-ho zblahz-nyeesh]
Użycie: Ironicznie, gdy mowa o korupcji lub pieniądzach.
- “Vydrž, prďka, vydrž!”
[vih-drzh prrd-kah vih-drzh]
Użycie: Mówi się to do kogoś, kto ma trudności, ale musi wytrwać.
- “Nezastavujeme, máme zpoždění”
[neh-zah-stah-voo-yeh-meh, mah-meh spoh-zhdyehn-yee]
Użycie: Gdy przypadkowo „miniesz” dane miejsce lub nie masz czasu, aby się gdzieś zatrzymać.
- “Neživíš, tak nepřepínej!”
[neh-zhee-veesh, tahk neh-psheh-pee-ney]
Użycie: W domu, gdy ktoś ingeruje w coś, co nie leży w jego kompetencjach, czego nie kontroluje.
- “Já nic, já muzikant.”
[yah neets, yah moo-zee-kahnt]
Użycie: Jako wymówka, gdy chcesz powiedzieć, że nie masz z tym nic wspólnego.