Nu de dagen korter worden en de temperaturen dalen, is het de perfecte tijd om het binnen extra gezellig te maken. Wat past daar beter bij dan hartverwarmende, traditionele Tsjechische gerechten? Denk aan stoofschotels, romige soepen en zoete lekkernijen uit de oven. Voeg deze smakelijke Tsjechische klassiekers toe aan je herfstmenu en geniet van authentieke smaken die perfect passen bij het seizoen.

Tsjechisch herfstmenu

Dit een smakelijk herfstmenu met een aantal interessante, regionale Tsjechische gerechten: een romige wortelsoep, geroosterde eend en Sint-Maarten rolletjes. Deze gerechten brengen niet alleen warmte op tafel, maar ook een stukje Tsjechische traditie en geschiedenis.
 
Een romige wortelsoep als perfecte start
Onze overgrootmoeders zeiden het al: soep opent de maag. En moderne voedingsdeskundigen zijn het daar helemaal mee eens. In de Tsjechische keuken is een stevige, smaakvolle soep dan ook onmisbaar aan het begin van elke maaltijd – vooral in de herfst. Wortelen waren een vast ingrediënt in bijna elk huishouden, omdat ze de basis vormden voor talloze soepen en sauzen. Deze romige wortelsoep is een klassieker uit bergachtige regio’s, waar pompoenen minder goed groeiden. Vol smaak en eenvoud, perfect voor een frisse herfstdag.

Recept: Roomachtige wortelsoep

Ingrediënten (voor 4 personen):
  • 800 g wortelen
  • 200 g uien
  • 50 cl olie
  • Zout, peper, chilipepers of ongeveer 0,5 cm gember (kan worden weggelaten)
  • 1,8 l groentebouillon
  • Bieslook of bosuien
Bereiding: Schil de wortelen en snijd ze in dunne plakjes, hak de uien fijn, bak alles in olie tot de wortelen karamelliseren en voeg zout en peper toe. Giet in de bouillon en kook tot de wortelen zacht zijn. Pureer de massa met een handmixer en kook de soep enkele minuten. Kruiden: als de soep te zoet is, voeg dan wat chili of geraspte gember toe. U kunt slagroom of zure room toevoegen. Garneer de individuele porties met gehakte bieslook of bosui.

Recept: Roomachtige wortelsoep: Geroosterde eend met fruit, gemberkool en Karlovy Vary-knoedels

Gevogelte – of het nu gaat om kip, kalkoen, eend of gans – speelde vroeger een belangrijke rol bij feestelijke gelegenheden in Tsjechië. Vooral in de herfst, rond Sint-Maarten (11 november), stond geroosterd gevogelte centraal op het menu. Dit moment markeerde niet alleen het einde van het agrarische jaar, maar was ook het tijdstip waarop dienstmeisjes en boerenknechten hun werkcontracten beëindigden, verlengden of op zoek gingen naar een nieuwe werkgever. Als beloning voor hun harde werk kregen zij een feestmaal met perfect vetgemest gevogelte dat sinds de lente was opgegroeid.

Tegenwoordig wordt deze culinaire traditie nog steeds geëerd, bijvoorbeeld met een klassiek gerecht uit West-Bohemen: geroosterde eend of gans met een fruitige saus, Karlovy Vary-knödel en gekruide kool. De saus, gemaakt op basis van fruit, geeft een frisse tegenhanger aan het rijke vlees. Pruimen en peren zijn uitstekende keuzes, maar je kunt variëren met seizoensfruit naar eigen smaak.

Deze combinatie van hartige, zoete en kruidige smaken is typerend voor de Tsjechische keuken in de herfst. De zachte Karlovy Vary-knödel – gemaakt met broodkruim en eieren – en de aromatische kool maken dit gerecht tot een echte najaarsklassieker.
 
Ingrediënten:
  • 1 eend, ongeveer 2 kg
  • zout
  • hele karwijzaden
  • 2 eetlepels honing
  • 2 appels
  • 1 sinaasappel
  • een handvol rozijnen
Bereiding: Kruid de eend met zout en karwijzaden, kwast de eend in met honing. Braad de eend samen met het geschilde fruit, in kleinere stukken gesneden, en de rozijnen. Bevochtig het vlees door er een beetje warm water en de sappen over te gieten. Bereid de jus door de sappen te koken.

Gemberkool
  • 1/2 witte kool
  • 1 ui
  • verse gember, ongeveer de grootte van een duim
  • 125 g boter
  • witte wijn
  • 1 grote apple
  • zout
Bereiding: Hak de witte of rode kool in lange reepjes, hak de ui en gember in kleine blokjes. Bak alles in hete boter, voeg de wijn toe en kook tot de groente zacht is. Maak de groente af door de geraspte appel en zout toe te voegen.
 
Fijne Karlovy Vary knoedels
  • 1 kg lichte broodjes
  • 4 eieren
  • 50 g boter
  • 250-300 ml kookroom
  • 2 handen vol peterselie
  • foelie
  • zout
  • boter voor het kwasten
Bereiding: Snijd het brood in kleine blokjes en droog het in de oven. Neem het brood uit de oven, voeg de room toe, gesmolten boter, eidooiers, gehakte peterselie, kruid met zout en foelie en meng het geheel. Maak de massa af door geklopte eiwitten toe te voegen. Wikkel in folie en stoom gedurende 15 tot 20 minuten, afhankelijk van de grootte.

Recept: Sint-Maarten-rolletjes

Bij Sint-Maarten hoort natuurlijk ook iets zoets: heerlijke rolletjes gevuld met maanzaad of noten. Deze traditionele Tsjechische lekkernijen, bekend als Martinské rohlíčky, worden elk jaar begin november gebakken ter ere van het Sint-Maartensfeest. Ze zijn eenvoudig te maken, maar rijk van smaak – perfect om de herfst op smakelijke wijze te vieren.

De rolletjes zijn heerlijk als dessert na een stevige herfstmaaltijd, maar smaken ook uitstekend bij het ontbijt of gewoon bij een kopje koffie of thee. De vulling varieert per regio en per familie: maanzaad, walnoten of zelfs jam worden vaak gebruikt.

Volgens de traditie symboliseren deze rolletjes de rijkdom en overvloed waarmee de winter mag beginnen. In veel Tsjechische huishoudens worden ze dan ook met zorg bereid en gedeeld met familie en buren.

Ingrediënten:
  • 450 g bloem (zonder toevoegingen)
  • 3 eidooiers
  • 250 g vet (boter, Hera of reuzel)
  • 100 g poedersuiker
  • 0,25 l 33% slagroom
  • snufje zout
  • 1 heel ei voor kwasten
  • noten- of maanzaadvulling gemaakt van 200 g noten of maanzaad
Bereiding: Maak een glad en niet-kleverig deeg van alle ingrediënten, wikkel in folie en laat het 30 minuten rusten in de koelkast. Verdeel het deeg vervolgens in 6 delen, vorm een schijf (cirkel) uit elk deel en verdeel in 8 driehoeken. Plaats de vulling op het bredere uiteinde, rol het deeg op, vorm het rolletje en plaats het op een bakblik bekleed met bakpapier. Bestrijk de rolletjes met het ei en bak gedurende ongeveer 15 minuten op 180°C.


Ga voor meer inspiratie uit de Tsjechische regionale keuken naar www.czechspecials.cz
Czech Specials - De website van het project Proef Tsjechië biedt niet alleen interessante recepten, maar ook een lijst van gecertificeerde restaurants. Alleen restaurants die echt authentieke Tsjechische gerechten serveren, mogen het blauwe logo op hun deur voeren!
Proef Tsjechië!